المؤرخون يتحدثون عن تكوين الشعب الإيراني

گزارش های آمیانوس مارسلینوس ، سیاح و مورخ نامدار رومی از چهره و اداب ایرانیان
سیاح و مورخ رومی ” أميانوس مارسيلينوس ” يقول إنه زار إيران في العهد الساساني : [بعض تقاريره عن الإيرانيين قدمها البروفيسور كريستيان سين في ختام كتاب إيران أثناء الساسانيين ، ص 488-490.]
«همه ایرانیان تقریبا قامتی رسا و رشید ، رنگی گندمگون یا (سفید متمایل به زرد) ، نگاهی تند مانند نگاه بز، ابروانی خمیده و بهم پیوسته ، ریشی زیبا و مویی بلند و ژولیده دارند . بی اندازه بد گمان محتاطند………خیلی کم ایرانیان را میتوان دید که ایستاده ادرار کنند …اگر چه قبای آنها ، از دو سو و پیشرو چاک دارد ، به قسمتی که از وزش باد به اهتزاز در می اید ذره ای از بدن آنها را برهنه نمیتوان دید…….حیله گر و مغرور و کم رحمند ، رفتاری آزاد دارند ، با ناز گام بر میدارند و می خرامند ، چنانکه شخص از ظاهر حکم میکند که این قوم چون زنان سست و ضعیفند ، در صورتی که دلیترترین اقوام در زمین اند….ایرانیان از لواط بی اطلاعند »
گزنفون مورخ یونانی صده چهارم پیش از میلاد درباره ایرانیان
پارسیان مردمی سفید پوست هستند و در هماهنگی با نور آفتاب مانند یونانیان برنزه هستند .
توصیف چهره ایرانیان در تاریخ تمدن ویل دورانت
چنان به نظر می رسد که پارسیان زیباترین ملتهای خاور نزدیک در روزگارهای باستانی بوده اند. تصاویری که در آثار تاریخی برجای مانده نشان می دهد که آن مردم ، میانه بالا و نیرومند بوده و بر اثر زندگی کردن در نقاط کوهستانی، سختی و صلابت داشته اند، ولی ثروت فراوان سبب لطافت طبع آنان بوده است؛ در سیمای ایشان آثار تقارن مطبوعی دیده می شود، و مانند یونانیان بینی کشیده داشته اند ، و در اندام و هیئت ایشان آثار نجابت مشهود بوده است.
شگفت انگیز اینکه امروز هم برابر دانش ژنتیک ، اقوام ایرانی ، با داشتن گویش های گوناگون ( بیشتر گویش های ایرانی و هم ریشه ) و حتی غیر ایرانی ، از یک پیوستگی ژنتیکی و چهره برخوردار هستند . گواه آزمایش های ژنتیکی دکتر مازیار اشرف بناب و پیوستگی ژنتیکی ایرانیان
سنگ نگاره دو سرباز ایرانی در تخت جمشید . سربازان مادی و پارسی
اگر به سنگ برجسته های ساسانی و نقش اردشیر ساسانی و شاپور یکم ساسانی نیز بنگریم ، در میابیم که امروز میتوان هر ایرانی را با آرایش موی و ریش و پوشاک باستانی به سان یک ایرانی باستان در آورد . میتوان مانند شاپور یکم ساسانی در آورد یا میتوان به مانند پیکره مرد اشکانی ( به گمان بسیاری سورنا سردار اشکانی ) یافته شده در ایذه خوزستان در آورد.