ایران در دوران معاصر

فتح قندهار به فرماندهی علی صالح خان بختیاری در جنگ سرنوشت ساز نادرشاه

53

 

در جنگ سرنوشت ساز نادرشاه با افغانها چندین هزار نفر از سواران بختیاری به فرماندهی علی صالح خان حضور داشتند. تاریخ نویسان از فتح قندهار به عنوان واقعه مهمی در تاریخ ایران یاد می کنند که باعث شکست نهایی مهاجمان گردید. هنگامی که نادرشاه به قندهار لشگر کشی می کند، به دلیل استحکام قلعه قندهار و مقاومت شدید افغانها نمی تواند قلعه را تصرف نماید، بنابر این به محاصره آن می پردازد که حدود ۱۵ ماه به طول می انجامد.

سرانجام بختیاری ها که از طولانی شدن جنگ خسته شده بودند، شبانه بدون اطلاع نادر اجتماع می کنند و هم پیمان می شوند که قلعه قندهار را فتح نمایند و طبق یک رسم قدیمی ایلی، سگی را کشته و دفن می کنند به این معنا که اگر کسی پشت به جنگ کند، قبر این سگ به منزله اموات او خواهد بود.۳ صبح روز بعد متفقاً به قلعه حمله می برند و با رشادت و دلیری کم نظیر خود آن را فتح می کنند.

(سال ۱۱۵۰ ه.ق) در تاریخ آمده است که نادرشاه ابتدا از این اقدام بختیاری ها که بدون اطلاع وی انجام گرفته بود ناراحت شد: «اما منشی وی میرزا مهدی خان با ساختن این دو بیت دلتنگی نادر را از بین برد:

تو مپندار که بختیاری کرد حق مدد کرد و بخت یاری کرد
بختیاری و نـادر دوران خاک بر فرق قندهاری کرد

متن یکی از فرمان های نادرشاه به علی صالح خان بختیاری

«فرمانی است از نادرشاه به علی صالح بیگ خان دربارة عنوان ریش سفید بختیاری بتاریخ جمادی الاولی ۱۱۵۹ه.ق برابر با جون۱۷۴۶میلادی. مهر نادرشاه که در سر لوح فرمان است:

شیر و خورشید

الملـک لِلّـه

اعوذ بالله بعالی شآنه فرمان همایون شد

آن که از آنجا که پیوسته همت صافی طوبت القدس مصروف باستحکام بنیان و اوتاد قوی بنیاد سلطنت و شهریاری و انتظام مهام عظمت و بختیاری بوده و می باشد. هر جمعی از اخلاص کیشان صادق الولا و بندگان عقیدت انتما را که در شاهراه دین و دولت بختیاری نموده سالک طریق خدمتگذاری میدان جان نثاری باشد تارک اعتبارش را بر اقران وامثال رتبه رجحان و برتری ارزیابی فرمائیم. به مصداق این مقال صورت احوال عمدة الاعاظم والقبایل زبدة العشائر والاماتل علی صالح بیگ ریش سفید طایفة بختیاری هفت لنگ است که از بدو طلوع نیّر فیروز این دولت قاهره و هنگام بنای پا بر جای این سلطنت باهره الی حال سایه مثال ملتزم رکاب نصرت ایات اقدس و در نشیب و فراز حسن خدمات این دربار سپهر مقدار مقدس لازمة اخلاص و عقیدت او معلوم رای انور و مبنی مراعات او منظور نظر خیرت گستر بوده و می باشد لهذا از ابتدا نه ماهه سال با رس ئیل موازی سه هزار و هشصد نادری بر مقرری سابق بدین موجب افزوده قامت قابلیتش را به خلعت سرداری غازیان[سپاهیان] و ملازمان مآمورین کوهمالی بختیاری سرافراز فرمودیم که چنانچه باید و شاید و از جوهر فرزانگی او آید

شمشاد امیری خراسانی

شناخت تاریخ و فرهنگ ایران به نمونه ورود به دنیایی است که جز عشق و افتخار و گاهی اندوه چیزی انتظار ما را نمی کشد ، شاید تاریخ ما در حافظه ژن های ما ذخیره شده است تا بتوانیم با آن آگاهی به خود و فرا خود را گسترش دهیم .

نوشته های مشابه

اشتراک در
اطلاع از
guest

12 نظرات
تازه‌ترین
قدیمی‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
آرش

درود بر شما..کاملا صحیح میباشد …با تمام جزئیات دقیق مطالب را بیان‌ کردید

نوبخت روشن

نکته دیگر اینکه از سند تا فرات را سرزمین مردم پارسی میگفتند – بهتر است بدانیم که پختوها ی افغانی قبایلی پارسی بودند پختی همان پارسیان بلخند و دیگر انکه باید بدانیم که گروه بسیاری از انان به اواخر زمان ساسانی و گروهی نیز به هنگام برمکیان به شمال عراق و سوریه رفتند و سپس در قرن پنجم همانان به لرستان امدند

نوبخت روشن

در فتح قندهار بلوچ و بختیاری و پشتو و افشار و همه و همه شرکت داشتند – از مهمترین کسانی که در سپاه افشار بودند و بسیار مورد احترام نادرشاه بود غنی خان ابدالی برادرزن نادر و دایی احمد ابدالی بود نادر انقدر به او احترام میگذاشت که هنگامی که به بغداد لشکر میکشید از شیعیان سپاه خواست چون به بغداد رفتیم به احترام این مرد کسی چیزی بی احترامی به ابوحنیفه نکند – نکته ای که باید بدانیم احمدخان ابدالی نیز به نادر وفادار بود و انان که او را به سلطنت رساندند همان غزلباشان بودند که به نادر وفادار مانده بودند و او را در واقع جانشین نادر کردند تا بر همه ایران حکم براند او و فرزندانشان خود را شاه ایران می خواندند

نوبخت روشن

بسیاری از ایرانیان بخش غربی ایرانشهر در قندهار و کابل به سر می برند و بسیاری از پشتونها هم امروزه در ایران ما بین لرها به سر می برند سپاه ازادخان به خاطر برادری که با کریمخان کردند برای همیشه به زندیان پیوستند و از ان پس نام زند لک شد انها حتی در زمان فتحعلی شاه قاجار یک بار اصفهان را برای زندیان گرفتند

نوبخت روشن

با سلام به نویسنده گرامی – متاسفانه میبینم در نوشته نوشته اید ( شکست نهایی مهاجمان )نمیدانم ایران دوستی چون شما چگونه قندهاریان را مهاجم مینامی ما درباره ستمکاری اشرف و محمود هرچه بخواهیم میتوانیم بنویسیم همانکه از هرشاه دیگری اما انها ایرانی بودند و مهاجم نبودند گمان میکنید اگر مهاجم بودند به هیچ عنوان مردم ایران همان اول می نشستند که بیاییند اصفهان را بگیرند ؟ چرا عثمانی چنین کار نمی توانست بکند ؟ بهتر است بدانیم که در سپاه نخستین محمود بسیاری از کرمانیان و حتی زرتشتیان بودند بهتر است دست از این دشمنی ناخواسته با برادرانمان برداریم ما یک مردمیم و یک ملتیم و یک کشوریم که بینمان جدایی افتاده

ابوالمعالی

متن بالا صحیح است ایشان از طایفه دورکی و از اجداد سردار اسعد بختیاری بودند که بنا به دستور نادر شاه کبیر بخش قابل توجهی از آنها در افغانستان ساکن شدند و نوادگان آنها هنوز سکونت دارند

Lor . Doahmanziyari

بهتره بگی لر بختیاری

مهبد

فاتح قندهار مستوفی الممالک چراغ خان (وزیر خزانه داری دولت موقت) ملقب به مختار الدوله بودند. من از نوادگان ایشان هستم

سرلک

وزیر خزانه داری چه به جنگ؟

هاشمی

سلام
ضمن سپاس از جنابعالی به خاطر دقت نظر و زنده نگهداری نام بزرگ بختیاری،
خواهشمندم در خصوص افرادی که همراه میر جهانگیر خان و میر گولک در فتح قندهار شرکت کردند ، بفرمایید ، البته با ذکر مستند،

واقعا سپاسگزارم ،

mostafa

درود بر بختیاریها.افتخار میکنم به خودم

اریانا

سپاس فوق العاده

دکمه بازگشت به بالا