سامانیان ایجادگر دومین نو ایرانگرائی تاریخ تمدن ایران بودند و در شکل‌گیری فرهنگ، تمدن و دانش در ایران پس از اسلام نقش بسزائی دارند.
در دوره سامانیان، زبان فارسی از پیشرفت و شکوفایی زیادی برخوردار شد. با آن که سامانیان در کارهای اداری زبان عربی را به کار می‌بردند و آن را شعار وحدت خلافت می‌شمردند، امکان آن را فراهم آوردند تا شاعران فارسی دری همچون رودکی «وفات در ۳۲۹ ق / ۹۴۰ – ۱ م» و دقیقی «حدود ۳۲۵ – ۷۰ ق / ۹۳۵ – ۸۰ م» از نخستین کسانی باشند که با گونه‌ای از زبان ملی خود که از تکمیل و آمیختن لهجه های محلی گوناگون فراهم آمده بود مطلب بنویسند.
…
این زبان در دربار سامانیان پذیرفته شد و سرانجام به عنوان زبان فارسی نوین گسترش پیدا کرد که با اندکی تغییرات آوایی تا زمان حاضر بر جای مانده‌است. فارسی نوین به خط عربی نوشته شد و رفته رفته هر چه بیشتر واژه‌های عربی به آن راه یافت که این امر تا اندازه ای نتیجه پیشرفت جهانی تمدن اسلام بوده‌است.
ایرانی نبود الان اسلامی وجود نداشت همون موقعی ظهور اسلام اون اعراب بی خرد و جاهل هیچ چیزی از اسلام نمیفهمیدند و تنها این ایرانیا بودن که اسلام رو گسترش دادن. اسلام وجودش رو مدیون ایران و مردمان باخردشه که حتی با وجود حمله اعراب به ایران و از دست دادن بخشهای بزرگی از میهن و به سارت گرفته شدن ناموسشون باز هم اسلام رو پذیرفتند چون یکتا پرست بودند و میدانستند اسلام حرف حق را میزند. و از همین جا باز هم لعنت اعراب جاهلیت و همینطور چهار خلیفه ی به ظاهر با ایمانشان میگم.(البته مسلمانان سنی بهشون بر نخوره حرف حق رو زدم.)
چشم اروس هم کوراندی!
نویسنده ی این گفتار معنای لغوی تمدن را نمی داند تمدن دارای معنایی ابتدایی است و به اشتباه در اینجا به معنای پیشرفت و گسترش بکار رفته است. برای روشن شدن فحوای تمدن، به ترکیب «تمدن های قدیم یا باستان» توجه کنید. تمدن یعنی شهرنشین شدن (شهرهای دنیای قدیم) و در برابر کوچ نشینی بکار می رود. بنابراین عبارات شکل گیری تمدن ایران، در قرن سوم چه معنایی دارد؟ و اصطلاح تمدن اسلام، بی معناست.