آریان ها یکی از شعب مردمان هندواروپایی اند . از حیث تحقیقاتی که راجع به مردمان هندواروپایی میشود شعبه آریانی شعبه اولی است زیرا اثار تاریخی و ادبی انها از قرن ۱۴ ق.م شروع شده, در صورتی که اثار ادبی یونانی و ایتالیایی بالنسبه جوان تر و اثار ادبی پنج شعبه دیگر نسبت به اثار یونانی و ایتالیایی هم خیلی تازه تر است .
آریان ها بعد از جدایی از مردمان هند و اروپایی به طرف جنوب رفته باز به شعبه هایی تقسیم شده اند : شعبه هندی , شعبه ایرانی , شعبه سکائی .
راجع به احوال مردمان آریانی در اعصار قبل از تاریخ انها ( یعنی اعصاری که راجع به انها نوشته ای بدست نیامده ) اطلاعات زیاد و محققی در دست نیست .
با وجود این انچه از تحقیقات علما حاصل شده این است : اولا این سوال پیش می اید که کی آریان ها از سایر مردمان هندواروپایی جدا شده اند ؟ بعد از جدا شدن کجا بوده اند و ایا با هم میزیستند یا جدا از هم ؟ راجع به سوال اولی عقیده محققین چنین است که نمیتوان تاریخ محققی معین کرد ولی موافق موازین علمی جدا شدن آریان ها از مردمان هندواروپایی باید لااقل در حدود سه هزار سال ق.م باشد .
راجع به سوال دوم و سوم تقریبا معلوم است که آریان های هندی و ایرانی اکثرا به طرف اسیای وسطی رفته و مدت ها در انجا زندگانی کرده اند . در باب مساکن انها بین علما اختلاف نظر بود ولی حالا بیشتر بر این عقیده اند که ما بین رود آمویه و سیحون میزیستند .
راجع به شعبه سکائی اطلاعات خیلی کم است زیرا اثار ادبی از انها بدست نیامده . اطلاعات راجع به انها همان چیزهایی است که از کتیبه های قدیم ما و نوشته های مورخین یونانی . حفریات در قبرهای انها استنباط شده و چون مربوط به ازمنه تاریخی است در ضمن مطالب راجع به این زمان ها گفته خواهد شد .
عجالتا همین قدر راجع به انها باید دانست که این ها مردمانی بودند قوی و سلحضور و غالبا صحراگرد و در ازمنه تاریخی مردمان سکائی از درون اسیای وسطی تا رود عظیم دانوب منتشر بودند . در ضمن تاریخ قدیم ایران مکرر به این مردمان بر خواهیم گشت .
آریان های هندی و ایرانی پس از ان که مدت ها با هم زندگی کردند از اسیای وسطی مهاجرت کرده به باختر امدند و از انجا شعبه هندی به طرف هندوکش رفته به دره پنجاب هند سرازیر شدو شعبه ایرانی به طرف جنوب و غرب متمایل شده در فلات ایران منتشر گردید .
از این جا معلوم است که اسم ایران از اسم این مردمان است زیرا اانها خود را آیریا می نامیدند که به معنی نجیب یا با وفا است . اسم ایران هم در سابق آیران بوده که بعدها ایران شده است .
