اظهارات آيزنهاور درباره اهميت ايران و ابراز نگراني از احياء میلیتاریسم ايراني

ژنرال آيزنهاور ۲۹ نوامبر ۱۹۵۲در نخستين مصاحبه عمومي اش پس از انتخاب شدن به سمت رئیس جمهور آمریکا گفت: گمان نمي كنم منطقه اي مهمتر از ايران روي نقشه جغرافيايي جهان وجود داشته باشد؛ ايران؛ داراي نفت است و هم در چهار راه جهان واقع شده است [حايل ميان قدرت هاي مطرح].
آيزنهاور در این مصاحبه افزوده بود: اگر روزگاري ايران و شوروي با هم كنار آيند، كره زمين جاي امني براي غرب (كشورهاي عضو ناتو) نخواهد بود. همچنین نباید وضعیتی پیش آید که ایران به گذشته دور خود بازگردد و یک قدرت نظامی شود. وای به وقتی که میلیتاریسم ایرانی زنده شود؛ بروید تاریخ این کشوررا بخوانید تا متوجه حرف من بشوید. آيزنهاور نزدیک دو ماه بعد زمام امور آمريكا را به دست گرفت. در دو دهه جاری (قرن ۲۱) مفسران غرب بارها از توجه ایران به نیروهای مسلح خود یادکرده و گفته اند که احتمال میلیتریزه شدن وجود دارد.

چرچيل نخست وزیر وقت انگلستان از اين مصاحبه آيزنهاور استفاده كرد، به واشنگتن رفت و به استناد اين اظهار ايزنهاور آنقدر به گوش او خواند تا پذيرفت كه در براندازي حکومت دكتر مصدق كمك كند و چند ماه بعد ماجراي ۲۸ امُرداد روي داد. چرچيل به آيزنهاور گفته بود كه اگر حكومت مصدق يك سال ديگر دوام يابد، پيش بيني او (كنار آمدن ايران و شوروي) عملي خواهد شد.

تالیف : نوشيروان کيهاني زاده ، پیوند تارنگار