L'égalité des droits des hommes et des femmes à l'époque de Darius le Grand

خانم ماری كخ، ایران‌شناس آلمانی، در كتاب “از زبان Dariush” موقعیت زنان را در امپراتوری هخامنشی بر پایه‌ی سندهای بر جای مانده از بایگانی تخت جمشید و منابع دیگر گزارش كرده‌اند. ایشان در بخشی از این كتاب چنین آورده‌اند:

“اگر نظر نویسندگان یونانی را باور كنیم، مردان ایرانی بسیار حسود بوده‌اند و همواره زنانشان را پشت بست و كلون نگه می‌داشتند. اما از منابع ایرانی چنین بر می‌آید كه این برداشت و نظر درست نیست. در بررسی شرایط دستمزدها دیدیم كه مرد و زن در كنار یكدیگر كار می‌كرده‌اند، از حقوقی برابر برخوردار بوده‌اند و گاه حتی كارهای سخت را بر عهده داشته‌اند. برای مثال، گروه‌های بزرگی از زنان كشاورز را می‌بینیم.

…

سنگ‌سابان بیشترشان زن بودند. آن‌ها پس از حاضر شدن نگاره‌ها، صیقل نهایی را انجام می‌دادند، زیرا برای این كار دستان ظریف زنان كارآیی بیشتری داشته است. پیشه‌ی بیشتر زنانی كه در لوح‌های تخت جمشید از آن‌ها یاد شده است، دوخت ودوز بوده است. كاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباس‌های ساده یا پر زرق و برق كه پس از دوخت هنرمندانه سوزن‌كاری می‌شده است.

امكانات آموزش‌های هنری و مهارت‌های حرفه‌ای برای زن و مرد یكسان و حقوق آن‌ها نیز برابر بوده است. درباره‌ی برابری حقوق شواهدی به ویژه در زمینه‌ی كارهای هنری و ظریف داریم و برابری حقوق صدها زن دیگر با مردان نیز مسلم است كه درباره‌ی شغلشان چیزی نمی‌دانیم. همین ‌قدر روشن است كه میزان حقوق به نوع كار و نه انجام دهنده، بستگی داشت. به این ترتیب، در امپراتوری بزرگ عصر داریوش با تساوی حقوق زن و مرد سر و كار داریم. حقی كه هنوز در اروپای قرن بیستم برای به دست آوردنش مبارزه می‌شود.”