La rimozione della dinastia Qajar e l'arrivo della dinastia Pahlavi

Poco dopo il colpo di stato del 1299 e la presa del potere da parte di Sardar Sepeh, Ahmad Shah andò in Europa. Dopo la partenza di Ahmad Shah dall'Iran, gli agenti di Reza Khan hanno avanzato l'idea di abolire la monarchia e nominare Sardar Sepeh presidente, ma con la forte opposizione e resistenza di alcuni politici, religiosi e persone, il piano della repubblica è fallito.. پس از اعلام وفاداری سردار سپه به احمدشاه، وی به ایران بازگشت اما بار دیگر پس از نخست وزیری سردار سپه به اروپا رفت.

//شاید اگر مخالفت برخی از سیاسیون، روحانیان و مردم با طرح جمهوریت صورت نمی گرفت شاید تاریخ ایران با یک حکومت جمهوری و سرکار آمدن رضا شاه به عنوان رئیس جمهور در آن دوره جور دیگری رقم می خورد!

سرانجام سیدمحمد تدین نایب رئیس مجلس پنجم شورای ملی در روز ۹ آبان ۱۳۰۴ خورشیدی، لایحه‌ای را به مجلس ارائه نمود که با تصویب آن توسط نمایندگان مجلس، احمد شاه از سلطنت خلع شد و حکومت موقت “در حدود قانون اساسی و قوانین موضوعه مملکتی به رضاخان پهلوی” سپرده شد و “تعیین تکلیف حکومت قطعی” به مجلس مؤسسان واگذار شد. سپس با تشکیل مجلس مؤسسان ی که سردار سپه ترتیب داده بود با از قدرت برکنار کردن آخرین “il re” دودمان قاجار شاهنشاهی قاجاریان را به پایان رساند. در ۲۱ آذر ۱۳۰۴، سلطنت ایران به “رضا شاه پهلوی” واگذار شد. مراسم تاجگذاری رضاشاه در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ انجام شد.

روز نهم آبان ۱۳۰۴ با تصویب ماده واحده‌ای در مجلس شورای ملی ایران، رسماً انحلال سلسله قاجار اعلام شد.

سرانجام در نهم آبان ۱۳۰۴، ماده واحده‌ای توسط سیدمحمد تدین، نایب رئیس مجلس شورای ملی که از هواداران رضاخان بود، به مجلس ارائه گردید که در آن، خلع قاجاریه از سلطنت و سپردن حکومت موقت به رضاخان خواسته شده بود. این ماده واحده در همان روزِ طرح، در مجلس تصویب شد.

۱۰ روز پس از خلع احمدشاه از سلطنت، سفیر انگلستان نزد رضاخان رفت و طی یادداشتی از سوی دولت انگلستان حکومت وی را به رسمیت شناخت. فردای همان روز نیز سفیر شوروی نزد رضاخان رفته و به رسمیت شناختن حکومت او را توسط دولت متبوعش اعلام کرد.

//همیشه دولت های استعمار گر در تاریخ به دنبال بهره برداری ار وقایع تاریخی یک کشور هستند و دولت انگلیس و شوروی به خوبی به آن آگاه بودند! و به راحتی می خواستند بر این موج پیش آمده سوار و یا حداقل جا نمانند همانطور که در جنگ حهانی دوم رضا شاه را که بر خلاف منافعشان و طرفدار دولت آلمان نازی بود برکنار و تبعید کردند!

با این حمایت همه جانبه از سوی دولتهای بزرگ خارجی، رضاخان روز ۱۵ آذر ۱۳۰۴ مجلس مؤسسان را با نطق خود افتتاح کرد. این مجلس پس از یک هفته بحث، رضاخان را به پادشاهی ایران برگزید و سلطنت را در خانواده او موروثی کرد.

۲۲ آذر ۱۳۰۴، از سوی مجلس مؤسسان، سلطنت دایمی در ایران به رضاخان و خانواده اش واگذار شد. این واگذاری دو هفته پس از اعلام انقراض سلسله قاجار و به دنبال تشکیل جلسه و تغییر اصول ۳۶، ۳۷، ۳۸ و ۴۰ متمم قانون اساسی صورت گرفت. خبر این انتصاب، روز ۲۳ آذر توسط میرزا حسن خان مشارالملک وزیر خارجه وقت به تمام سفارتخانه‌های ایران ابلاغ شد.

تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ا. Avanti. گرانتوسکی – M. Avanti. داندامایو، مترجم، کیخسرو کشاورزی، ناشر: مروارید ۱۳۸۵
ایران در جنگ جهانی اول، میروشنکف، ترجمه دخانیاتی، تهران ۱۳۴۴٫

ویکی پدیا :#